IŞİD'in ardından “Ortadoğu'nun” siyasi coğrafyası nasıl şekillenecek?

Suriye ve Irak'ta IŞID'e karşı yürütülen operasyonlar, muhtemel bir askeri başarıdan ziyade siyasi gelecek açısından önem taşıyor. Hali hazırda Felluce, Musul ve Rakka operasyonlarında yer alan taraflar, IŞİD'in kontrolündeki toprakları ele geçirmenin yanında gelecekte bu toprakların kimin tarafından ve nasıl idare edileceği üzerinde kafa yoruyor.

“ORTADOÄžU'NUN” YENÄ° SÄ°YASÄ° COÄžRAFYASI

OrtadoÄŸu'nun gelecekteki siyasi coÄŸrafyasının ÅŸekillendirilmesinde, Musul, Rakka ve Felluce operasyonlarında yer alan tarafların kimler olduÄŸu büyük önem arz ediyor. 

Rakka operasyonunda öncülüğü üstlenen PKK'nın Suriye kolu PYD'nin silahlı kanadı YPG'nin başarılı olması durumunda, Rakka'nın kuzeydeki federal yapı ile birleştirileceği aktarılıyor.

Musul'da ise Irak Kürt Bölgesel yönetimine bağlı Peşmerge güçleri ise geniş kapsamlı bir Musul operasyonuna Bağdat hükümeti ve onunla bağlantılı İran destekli Şii milis kuvvetlerinin katılmasından yana değil. Şii milislerin operasyona katılması halinde İran'ın bölgedeki hakimiyet alanlarını arttırıp Kürtler üzerine savaş açacağını düşünüyor. Bu yüzden Peşmerge güçlerinin Musul operasyonuna, IŞİD kontrolünde bulunan Kürt bölgelerini kurtarmak için belirli cephelerde katılması bekleniyor.
Felluce'nin kontrolü İran destekli Şii milis grubu Haşdi Şaabi'nin eline geçmesi halinde ise İran, Irak'ta uzun vadeli güç ve prestij kazanmış olacak. Bu durumda kazanılacak başarı, harekâta havadan destek sağlayan ABD ve müttefiklerinin hanesine değil de İran'ın hanesine yazılmış olacak.

“IŞİD'Ä°N GÄ°TMESÄ° Ä°STÄ°KRAR GETÄ°RMEYECEK”

Ä°ngiliz yayın organı Independent'a konuÅŸan Kürt Bölgesel Yönetimi BaÅŸkanlık Divanı BaÅŸkanı Fuad Hüseyin “Bütün mesele Felluce'yi kimin, nasıl ve ne zaman özgürleÅŸtireceÄŸidir” dedi.

Bölgedeki güç dengesinin bir sene öncesine kıyasla IŞİD'in aleyhine deÄŸiÅŸtiÄŸini söyleyen Hüseyin “Kimse IŞİD'in gitmesinin bölgeye istikrar ve barış getireceÄŸini düşünmesin” uyarısında bulundu.

IŞİD'in bazı bölgelerde zayıflayıp güç kaybederken bazı bölgelerde de toparlanıp saldırıya geçtiÄŸini belirten Hüseyin “IŞİD, terörist bir devletten terörist bir harekete dönüşecektir” açıklamasında bulundu.

Bölgedeki IŞİD etkisinin ancak örgütün yerine halkının desteÄŸini almış ‘ılımlı', Sünni Arap siyasetçilerin getirilmesi ve bu yeni idarecilerin de dış güçler tarafından maddi olarak ciddi biçimde desteklenmesi ile mümkün olabileceÄŸini söyledi.

SÃœNNÄ° BÄ°R Ä°DARE OLMADAN KÃœRTLER BAÄžIMSIZ OLAMAZ

Musul'un IŞİD'den sonraki idare biçimi hakkında Rudaw'a açıklamalarda bulunan Muş Alparslan Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Abdullah Kıran
“Bölgede Sünni Araplar bir yönetime sahip olmadıkça, bir ‘Sünniistan' kurulmadan, Kürtlerin bağımsız devlet olma ÅŸansı zor” dedi.
Kıran, İran ve ona bağlı Şii milislerin Musul operasyonuna dahil olmaları halinde Kürt halkını ciddi sıkıntıların beklediğini ifade etti:
“Bugün Kürtler, Åžiilerle ortak bir ÅŸekilde Musul'u aldığında, yarın Ä°ran Åžiileri Kürtler üzerine yürütecektir. Åžiiler Kerkük'ün de davasını edecektir. IŞİD zayıflamalı ama Sünni bir yönetim ortaya çıkmadıkça bitmemelidir”.

Gerek bölge idarecilerinin gerekse uzmanların konu hakkındaki deÄŸerlendirmelerine bakıldığında IŞİD sonrasında bölgenin çok daha zorlu bir “güçler savaşı”na sahne olması muhtemel görünüyor.

Kaynak: timeturk.com